2025-03-18

Ekshumacja: Kiedy jest konieczna i jak przebiega proces?

Ekshumacja jest procesem, w ramach którego ludzkie szczątki zostają przeniesione z jednego miejsca spoczynku do innego, wcześniej wytyczonego miejsca pochówku, bądź na to samo miejsce po wykonaniu niezbędnych czynności, które były głównym celem całego procesu. Wyróżnić można wiele, różnorodnych przyczyn, w wyniku których konieczne jest przeprowadzenie takich czynności. Jak wygląda cała procedura? Jakimi przepisami prawa podyktowany jest proces ekshumacji? Kto jest uprawniony do przeprowadzenia procesu ekshumacji? Na te i inne pytania postarają odpowiedzieć się eksperci naszego domu pogrzebowego Eden. Przyjrzyjmy się ciekawemu zagadnieniu z bliska. 

Dlaczego konieczne jest przeprowadzenie ekshumacji? Najważniejsze przesłanki do wykonania procesu

Ekshumacja to proces, który wiąże się z zaistnieniem wielu, różnorodnych przyczyn. Jedną z najbardziej popularnych jest konieczność przeprowadzenia badań DNA w celu identyfikacji zwłok. Bardzo często jest to konieczne w sytuacji, gdy szczątki ludzkiego ciała zostały znalezione, ale są trudne do jednoznacznej identyfikacji. Takie czynności wykonywane są także w celu przeprowadzenia autopsji, jeśli zachodzi ryzyko podejrzenia popełnienia przestępstwa (morderstwa albo samobójstwa). Są to przesłanki prawne, które zmuszają organy ścigania, albo inne organy państwowe do wszczęcia takich czynności w wyniku prowadzonych zadań. 

Kolejną przyczyną, w ramach której dochodzi do procesu ekshumacji, jest przeniesienie szczątków do grobu rodzinnego albo na nowy cmentarz. Należy jasno wskazać, że proces ekshumacji może być przeprowadzony w naszym kraju tylko i wyłącznie w przypadku zaistnienia szczególnych, uzasadnionych okoliczności. Nie jest więc do procedura dostępna dla każdego. Przede wszystkim proces może być przeprowadzony na wniosek złożony przez rodzinę zmarłego. Jak już wspomniane, takie uprawnienia przysługują także organom ścigania albo innym organom państwowym. Najczęściej wynika to z konieczności przeprowadzenia autopsji albo badań DNA. Przenoszenie cmentarzy w nowe miejsce bardzo często wynika z wystąpienia klęsk żywiołowych albo projektów budowlanych. W każdym przypadku ekshumacja jest możliwa tylko i wyłącznie, gdy zaistnieje uzasadniony cel prawny albo medyczny. 

W związku z tym możemy wyróżnić 4 główne przyczyny przeprowadzenia ekshumacji:

  • Oględziny lekarsko- sądowe,

  • Remont grobu/ grobowca i ponowny pochówek w tym samym miejscu,

  • Przeniesienie i ponowny pochówek na tym samym cmentarzu,

  • Przeniesienie i ponowny pochówek na innym cmentarzu.

Jak przebiega proces ekshumacji?

Ekshumacja jest procesem trudnym, złożonym, a do jej przeprowadzenia konieczne jest spełnienie wielu, różnorodnych formalności. Wydobycie zwłok wymaga uzyskania zgody na ekshumacje od prokuratora oraz rady parafialnej. Po spełnieniu takich formalności ekshumacja jest przeprowadzana przez wykwalifikowanych pracowników. Proces polega na usunięciu trumny i jej zawartości, jak również wszystkich innych materiałów, przedmiotów, które można było odnaleźć w grobowcu. Tak przygotowany materiał zostaje przeniesiony do nowej trumny i transportowany do nowego miejsca pochówku zmarłej osoby. Transport jest szczegółowo regulowany przepisami prawnymi. 

Jeśli materiał ma zostać poddany badaniom DNA, najpierw wyjmuje się trumnę oraz szczątki, przekazuje do laboratorium, a po skończonych badaniach szczątki umieszcza się w nowej trumnie i składa na swoje pierwotne miejsce spoczynku. 

Procedury prawne związane z procesem ekshumacji 

Proces ekshumacji musi być przeprowadzony w oparciu o obowiązujące przepisy prawne. Akty prawne regulują wymagania dotyczące zabezpieczenia miejsca ekshumacji, jak również transportu szczątków ludzkich. Na szczególną uwagę zasługuje także fakt, że przed przeprowadzeniem ekshumacji koniecznie jest uzyskanie zgody sądu. 

Akty prawne, które regulują proces przeprowadzenia ekshumacji to: ustawa z dnia 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2007 roku w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 roku w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków. 

Są to trzy najważniejsze, decydujące akty prawne, dzięki któremu możemy poznać wszelkie niezbędne uwarunkowania prawne do przeprowadzenia procesu ekshumacji. 

Zorganizuje perfekcyjne ostatnie pożegnanie swojego bliskiego korzystając z naszych usług pogrzebowych

Śmierć to ogromna tragedia dla rodziny i przyjaciół. Jest to bardzo ciężki czas w życiu każdego, który pomimo bólu, straty, obfituje w konieczność dopełnienia wielu, różnorodnych obowiązków i formalności. Zdając sobie sprawę z trudu dnia codziennego naszych klientów, nasz dom pogrzebowy Eden stara się wyręczyć bliskich od wielu niezbędnych zadań podczas organizacji pochówku. Już dziś zapoznaj się z dokładną ofertę naszej firmy pogrzebowej, która dostępna jest na stronie internetowej https://www.dompogrzebowyeden.pl/. Czekamy na Twoje zgłoszenie.